Als voor één dorp in Frankrijk geldt: ‘Een van de mooiste dorpen van Frankrijk’, dan is het absoluut voor Lyons-la-Fôret. Al is het maar door de ligging in het allergrootste beukenbos van Frankrijk (11.000 ha): La Fôret de Lyons. Het dorp heeft ontzettend mooie oude vakwerkhuizen, een schitterende overdekte markt, wat restanten van een stadsmuur. Zelfs de folder met een mooie stadswandeling straalt charme uit. Die moet je zeker even ophalen bij de Office de Tourisme om te kunnen genieten van het dorp. Lees snel verder om meer te weten te komen over Lyons-la-Fôret.
De geschiedenis van Lyons-la-Fôret
De oorsprong van het dorp Lyons-la-Fôret ligt al in de Gallo-Romeinse tijd (3e eeuw). Maar in de 10e eeuw veranderde het dorp drastisch door de oprichting van het hertogdom van Normandië en de strategische ligging van het dorp vlakbij de grens van het Koninkrijk Frankrijk. In de Middeleeuwen werd er door een van de hertogen een burcht gebouwd. De plattegrond van het dorpje laat dat nog zien. Sinds de Honderdjarige Oorlog zijn daar alleen nog wat overblijfselen van bewaard gebleven. De stadswallen met een toegangsdeur zijn het meest herkenbaar. Verscholen achter het oorlogsmonument zie je nog een overwoekerd deel van een toren.
De ligging van het dorp is uniek zo midden tussen de bossen van La Fôret de Lyons. Tot aan de Franse Revolutie (1789-1799) hebben de heersende hertogen en koningen (o.a. Richard Leeuwenhart en Lodewijk IX) het bos vooral gebruikt om te jagen.
Een wandeling door het dorp Lyons-la-Fôret
Terug naar het heden. We gaan aan de wandel. 
Parkeren is niet zo moeilijk. Er is plek genoeg. Het mooiste is het om in de buurt van de overdekte markthal te parkeren. Mooi start en eindpunt. Al is het maar voor de koffie vooraf en een lunch of diner na het wandelen. Rondom de hal zijn voldoende mogelijkheden te vinden. De wandeling stuurt je met een duidelijke kaart langs de 14 meest interessante punten van het dorp. Een enkel pand nog uit de 12e eeuw, maar de meeste panden toch wel uit de 17e en 18e eeuw, de tijd dat Lyons-la-Fôret de grootste groei doormaakte. De zo typerende vakwerkhuizen vallen op tussen de bakstenen huizen.
Veel bekende kunstenaars van Lyons-la-Fôret
Na de Franse Revolutie was het dorp slapende en pas in de 20e eeuw kwam het weer tot bloei. Door de komst van de auto werd door de Fransen de Normandische kust weer ontdekt en onderweg er naartoe de verschillende dorpen zoals ook Lyons-la-Fôret.
Het dorp Lyons-la-Fôret inspireerde kunstenaars, die er voor korte of langere tijd verbleven. Sommigen gingen helemaal niet meer weg. De wandelplattegrond laat zien in welke woning bijvoorbeeld de componist Maurice Ravel woonde. Je weet wel, die van de ‘Bolero’ (maar dat schreef hij ergens anders…). Of de surrealistische schilder André Masson. Maar er woonden ook ontwerpers, architecten en letterkundigen. Het gemeentehuis is wat moderner en steekt een beetje af bij de idyllische panden. De kerk Saint Denis heeft zijn oorsprong in de 12e eeuw maar heeft in de loop der eeuwen de nodige veranderingen ondergaan. De oude watermolen ‘Trois Moulins’ is gewoon even leuk om langs te gaan. Was wel even zoeken naar de molentjes… Het parkje met slingerende paadjes en hoge bruggetjes straalt volkomen rust uit.
Laatste wetenswaardigheid. Lyons-la-Fôret was de belangrijkste locatie voor de verfilming van de roman van Gustave Flaubert: ‘Madame Bovary’ in 1933 en 1991. In 2014 zijn er ook opnames gemaakt voor de film ‘Gemma Bovery’.
De omgeving van Lyons-la-Fôret
De ligging in het ‘grote beukenbos’, betekent dat er heel veel mogelijkheden zijn om te wandelen, te fietsen en zelfs te kayaken op de rivier de Andelle of de Lieure. Maar wat dacht je van vissen op forel. Of het beklimmen van de steile rotswanden. Wil je te paard door het bos? Ga gerust je gang! Het bos doorkruisend ontdek je in ieder geval de mooiste bomen, planten en paddenstoelen. In de vallei van de Andelle vind je nog oude molens, fabrieken en spinnerijen, voortkomend uit het rijke industriële verleden. Enkele ervan zijn nog in gebruik. Afwisseling genoeg! De website van Lyons Andelle nodigt uit om de streek wat uitvoeriger te bezoeken.
Een arboretum met 100 soorten bomen
Ook leuk is het om naar ‘Le Jardin forestier des Bordins’ te gaan. Een Arboretum met zo’n 100 soorten bomen uit de hele wereld. Voor meer dan de helft naar werelddeel ingericht en de rest herkenbaar geplant aan de randen van het park.
Een abdij met alle hertogen op een rijtje
Vanuit het dorp Lyons-la-Fôret, is het niet ver voor een bijzondere locatie: De Abdij van Mortemer (12e eeuw) in Lisors, Van de abdij(kerk) uit die tijd is nog maar weinig over. Het gebouw wat er nu nog staat is vele eeuwen later gebouwd. 
Je gaat naar binnen via een klein winkeltje waar je je kaartjes koopt. Er zijn verschillende openingstijden -’s winters gesloten- en prijzen. Dit laatste is afhankelijk van alleen buiten rondlopen of ook een kijkje nemen in de verschillende kamers en het museum van ‘Legendes en Geesten’ en de kloosterkelder. Je wordt daar met licht en geluid meegenomen in de verhalen. Doen dus! Ook leuk voor kinderen. Net als de workshops die ze regelmatig organiseren.
De prachtige groene omgeving straalt rust uit. Het oranjekleurige voormalige klooster springt meteen in het oog. Net als de grote duiventil midden op het grasveld. De monniken konden volledig leven van alles wat rondom de abdij aanwezig was: duiven, vee, vissen, fruit, wijn en honing, maar in de 18e eeuw kwam de klad er in en vertrokken steeds meer monniken. Uiteindelijk zijn de laatste vijf tijdens de Franse Revolutie (1789-1799) in de kelder vermoord.
De ruïnes zijn indrukwekkend en aan de contouren en nog opstaande delen is te zien hoe de abdij en de kerk waren gesitueerd. De boomgaard en het grasland waar het vee liep is herkenbaar. Net als de vijver met de vissen en de vele watervogels. Leuk is het om te wandelen rondom de vijvers -er zijn er twee- waar veel verschillende watervogels verblijven. Rechtsom kan je het ‘Chemin des Ducs de Normandy’, oftewel het Hertogenpad volgen. Langs dit pad staan dertien eikenhouten beelden van Hertogen van Normandië. Allemaal in hun meest karakteristieke houding. 
Als je tijd hebt, loop dan helemaal langs het riviertje Le Fouillebroc verder door naar de Sainte Catherine-fontein waar jonge meisjes naartoe gaan die op zoek zijn naar een man… Kortom, een dagje Lyons-la-Fôret is meer dan alleen een dorpje!
